Yalın Dönüşüm‘ün en temel yapıtaşlarından biri olan 5S faaliyetleri, uygulanması oldukça kolay gözüken; ancak devamlılığının sağlanması söz konusu olduğunda yolda kalınan Yalın Araçlardan biridir.
5S faaliyetlerini disipline etmenin yolu yapılan aktiviteleri olabildiğince görsel şekilde sahadaki herkesle paylaşmaktan geçer. İşletmeyi birimlere ayırıp, birim sorumlularından oluşan takımları tatlı bir rekabet ortamında motive edici unsurlarla desteklemek; Önce-Sonra görüntüleri tüm ilgililer ile paylaşmak, 5S’in neler kazandırdığı ile ilgili küçük değerlendirmeler yapmak; 5S’i fabrikadaki Yalın faaliyetlerin Vitrini olarak görmek ve bu bilinçle hareket etmek bu işi disipline eden unsurlara örnek olarak verilebilir. Disiplin 5S’in beşinci unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır.
5S’in diğer S’i ise standardizasyon-süreklilik olarak adlandırdığımız ve disiplini destekleyen sütundur. Bu sütun 5S faaliyetlerinin tümünü standart bir şekle sokarak geriye gidişi (iyileştirme faaliyetlerinin eski haline dönme riskini) ortadan kaldırır. Yapılan faaliyetleri belirli periyotlar ile tekrar etmek, çeyreklik ya da aylık 5S rallileri düzenleyerek kazanan takımları işletme içinde onore etmek; aylık bayrak uygulamaları ile 5S faaliyetlerini en iyi yapan ekibi ödüllendirmek; her ay 5S denetimleri ile sahayı birtakım “standart” sorular ile teftiş etmek. Kullanılan ekipman ve araç gereçleri, kıyafetleri, yapılan uygulama türünü (çizgi kalınlıkları, renkleri, kodlama mantığını vs) standardize etmek yapılan her faaliyetin kalıcılığını daha da artırarak 5S faaliyetlerinin işletme içinde derin kökler salmasına olumlu katkı sağlar.
Aşağıda bir önce sonra Kaizen Çalışması örneği ile faaliyetlerin nasıl afişe edildiğini ve bu faaliyeti yapanların nasıl lanse edildiğini görebilirsiniz.
Bir diğer örnek ise 5S faaliyetlerini istenilen mertebede gerçekleştiren birimlere bayrak asarak onları onore ve motive eden 5S bayrak uygulamasını göstermektedir.
Son örnek ise sahada yapılan 5S teftişlerinin soru kağıdından küçük bir kesit
“Ne var arkadaş, tertip düzen temizlik işte; ortalığı iki süpürmenin, biraz derleyip toplamanın nesi zor?” diye soranlar için öncelikle 5S’in 3S+2S’ten oluştuğunu anlatmak gerekiyor. 3S+Standardizasyon+Disiplin… Bunlar olmadan adı sadece 3S oluyor, o da birkaç aya kalmadan unutulup gidiveriyor. Amaç önce 5S’in ne anlama geldiğini buradan öğrenmek; sonrasında ise kişileri nasıl motive edeceğini bu şekilde bilmekten geçiyor.
Sevgiler
CY
