Yazar: Can Yükselen

Japonca Dağ anlamına gelen Yama ve tesfiye anlamına gelen Zumi kelimelerinin birleşmesi ile oluşan Yamazumi; Yalın Düşünce mantığında iş adımlarının birbirleri ile düzgün ve dengeli bir şekilde sıralanarak iş yükünün düzleştirilmiş bir şekilde paylaşımını ifade eder. İş adımlarının zaman ölçüm değerleri kullanılarak bir pano üzerinde takt zamanını geçmeyecek şekilde iş adımları mantık silsilesine göre sıralanır. Hat dengeleme çalışmaları Yamazumi çalışmalarından biraz farklıdır. Hat yapılanması (poka yoke, andon, hat lideri konumu, takt kavramı) ve işlerin nasıl iyileştirilmesi gerektiği ile ilgili görselliği hat safhada olan bazı küçük detaylar farklılık göstermektedir. Yamazumi’deki en önemli nokta, müşteri talebini ilişkilendiren takt zamanı kavramının esas alınarak işlerin operatörlere…

Geçen hafta başladığımız VSM Uygulama Rehberi yazı dizisinin ikinci yazısı ile devam ediyoruz. İlk yazımızda VSM ile ilgili temel bilgileri vermiş ve ilk dört adımı anlatmıştık. Dilerseniz 5. adım ile devam ederek başlayalım. 5- ÜRÜN AİLENİZİN AKIŞINI KAPIDAN KAPIYA TAKİP EDİN VSM çalışmasını yapacağınız ürün ailesini belirledikten sonra mevcut durum tespitini yapacağınız sınırları belirlemek çok önemlidir. VSM çalışması akış zamanını esas aldığından başlangıç ve bitiş noktaları baz aldığınız akış süresine direkt etkir. Değer Akış Haritalama çalışmasına ilk kez başlayan bir ekip için işletme içinde kapıdan-kapıya olan seviyeyi belirlemek gereklidir. Siparişten-teslimata; siparişten-tahsilata; tasarımdan-üretime gibi birçok seviyede şirket içi VSM çalışması yapılabileceği…

Yalın Dönüşüm’ün en temel yapıtaşlarından biri olan 5S faaliyetleri, uygulanması oldukça kolay gözüken; ancak devamlılığının sağlanması söz konusu olduğunda yolda kalınan Yalın Araçlardan biridir. 5S faaliyetlerini disipline etmenin yolu yapılan aktiviteleri olabildiğince görsel şekilde sahadaki herkesle paylaşmaktan geçer. İşletmeyi birimlere ayırıp, birim sorumlularından oluşan takımları tatlı bir rekabet ortamında motive edici unsurlarla desteklemek; Önce-Sonra görüntüleri tüm ilgililer ile paylaşmak, 5S’in neler kazandırdığı ile ilgili küçük değerlendirmeler yapmak; 5S’i fabrikadaki Yalın faaliyetlerin Vitrini olarak görmek ve bu bilinçle hareket etmek bu işi disipline eden unsurlara örnek olarak verilebilir. Disiplin 5S’in beşinci unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. 5S’in diğer S’i ise standardizasyon-süreklilik olarak adlandırdığımız ve…

Artık Yalın Düşünce nedir? diye sormanın; Just in Time ne işe yarar demenin; Toyota Üretim Sistemi – TPS neleri değiştirir diye anlatmanın zannedersem pek bir anlamı yok! Artık bunları biliyorsunuz varsayıyor ve geçen haftaki Motivasyon yazımdaki gibi işin ruhuna inmeye çalışıyorum. Toyota’nın Sırrı Ne? diye sorup zaten üretim sisteminin ayrıntılarını burada anlatmıştık; zaten işin sırrı terimleri bilmek olsaydı, herkes Yalın’cı herkes Toyota’cı olur çıkardı. Keramet bu araçları kullanacak motivasyonu, işin ruhunu ortaya çıkarmak. Toyota da bunun çok iyi bir şekilde farkında olduğu için “Toyota Way” adı altında bir yapıda herşeyi toplamayı uygun bulmuş. Bu işin temelinde global bir firmanın kültürel farkları…

Çok kısa birkaç kelimeyle özetlemek gerekirse, “Çalışma sahasında Tertip, Düzen ve Temizlik” olarak tanımlayabileceğimiz 5S; S harfi ile başlayan beş tane Japonca kelimenin kısaltılmış adıdır. Seiri, Seiton, Seiso, Seiketsu ve Shitsuke adlı 5 Japon kelime sırasıyla Ayıklama, Düzenleme, Temizlik, Standardizasyon(Süreklilik) ve Disiplin olarak Türkçeleştirlir. Seiri ile, çalışma bölgesinde kullanılan gerekli araç gereçler ile gerekmeyenler birbirinden ayrılır. Seiton ile birbirinden ayrılan öğeler çalışma kolaylığı ve pratiklik sağlanacak şekilde düzenlenir. Seiso ise bu Ayıklama ve Düzenleme’den sonra yapılan temizliktir. 5S’in ilk 3 sütünu faaliyetleri içerir; diğer 2 sütun ise bu faaliyetlerin kararlı bir şekilde sürdürülebilirliğini içeren öğeleri barındırır. Seiketsu ilk 3S’in sürekliliğini…

“Value Stream Mapping – Değer Akış Haritalama” olarak Türkçeye çevirdiğimiz ve Yalın Dönüşüm’de “Görmeyi Öğrenmek” için en önemli araçlardan biri olan VSM, ürün ya da hizmeti oluşturmak için ortaya konan değer yaratan ve yaratmayan faaliyetlerin akışını analiz eden bir yöntemdir. VSM proseslerdeki detaylarda boğulmaz; aksine akışı ve ürünün izlediği yolu takip ederek bütünü görmeyi sağlar. Zaten o yüzden bir diğer adı da “görmeyi öğrenmek”tir. Müşterinin parasını ödemeye hazır olduğu “Değer” katan faaliyetler; ve müşteriyi ilgilendirmeyen ve “Muda” olan faaliyetleri birbirinden “Değer Akışı” ile ayırt ederiz. İşte bu Değer Akışının haritalanması faaliyeti ise kısaca VSM olarak adlandırılır. Peki “İyi hoş güzel…

Yalın Dönüşüm’ün en can alıcı ve belki de en keyifli yanlarından biri Gemba’da yapılan Kobetsu Kaizen sunuşlarıdır. Gerek işletmedeki iyileştirme (Kaizen) potansiyelinin ortaya çıkarılması, gerekse bu bilginin tüm çalışanlarla paylaşılarak işletme içindeki motivasyonun üst düzeye çıkarılması açısından (Motivasyon sadece parayla mı? adlı yazıma ikinci cevaptır) bulunmaz fırsattır. Aşağıda gördüğünüz fotoğrafta birlikte çalıştığımız müşterilerimizden birinde yapılan Kobetsu Kaizen sunuşunu görmektesiniz. Kobetsu Kaizen Saha Sunuşu Kobetsu Kaizen’in kelime anlamı “Odaklanmış İyileştirme Çalışması” dır. Kobetsu Kaizen’ler basit ve hemen akla gelen fikirlerden çok; bir ekip çalışmasının ürünü olan detaylı iyileştirme faaliyetleridir. Kobetsu Kaizen yapan ekipten seçilen bir kişi (bu kişi bir takım üyesi…

Yalın Dönüşüm’e başladığımız birçok şirkette belirli bir süre ilerledikten sonra (nedense ilk başta akla hiç gelmez!) sorulan soruların başında “Çalışanlarımızın motivasyonunu nasıl sağlayacağız?” geliyor. Bu konu belki de Yalın Dönüşüm’ün devamlılığına ve kararlılığına etkileyen en önemli faktörlerden biri. Dolayısıyla Yalın Dönüşüm ve Yalın Araçlar kadar bu araçları kullanan ve Yalın’ı yaşayan insanların motivasyonunu sağlamak da işin olmazsa olmazı. Durum böyle olunca akla gelen ilk kuşkulardan biri motivasyon unsurunun parayla mı yoksa başka bir şey ile mi sağlanacağıyla ilgili oluyor. Gerçekten de para etkili bir motivasyon unsuru mu; yoksa işletmenin kültürünün altına dinamit koymak kadar tehlikeli bir hareket mi? Takdir Tanıma…

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu başarılı siyasetçi Atatürk’ü Anafartalar ve İstiklal Savaşı’nın kahramanı başarılı asker Gazi Mustafa Kemal’i Annesinin sözünü dinlemeip ideallerine başarıyla koşan Mustafa’yı Tabulaştırılmış bir ideoloji, her siyasetçinin (ama hepsinin!) malzeme olarak kullandığı bir araçtan çok bizler gibi bir insan; ama ömrünün her döneminde gerçek bir mücadeleci olmuş bu adamı; Ölümünün 74. yılında saygıyla anıyorum… Nur içinde yatsın Sevgiler CY

Salıları Let’s go to Gemba, Makaleler Pazartesisi, derken Çarşambayı boş geçmek olmazdı. Haftanın her gününün bir konsepti olduğuna göre Çarşambanınkinin de adını koymak lazım. Çarşamba günleri arayıp arayıp bulamadığınız, tanımlarını bilip iş uygulamaya gelince takılıp kaldığınız uygulama rehberlerinin günü olacak. İnternette arayınca ya ingilizcelerini ya da bazı blog sayfalarından (çoğunlukla benimki oluyor; çünkü bu kadar zengin arşive sahip başka bir Yalın Blogu görmedim, mütevazi olamayacağım) basit tanimlarını ya da wikipedia’dan boğucu kavram açıklamalarını bulabiliyorsunuz. Bulabiliyorsunuz da ne işe yarıyor! “Tanımlarını buluyoruz güzel hoş da peki bu iş nasıl uygulanır sahada arkadaş?” diye soranların sesi ta buralara kadar geliyor çünkü. Ben…